دستگاه‌های فن کویل به عنوان بخشی اساسی از سیستم‌های گرمایش و سرمایش در فضاهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. با تمرکز بر رفاه و کارایی، حفظ و نگهداری مناسب از این دستگاه‌ها امری اساسی است. یکی از راه‌های مهم برای حفظ کارایی فن کویل‌ها، شستشو و اسیدشویی منظم آنها به منظور رفع گرفتگی‌ها و رسوبات و نیاز کمتر به تعمیرات فن کویل است. در این مقاله به معرفی فرآیند شستشو و اسیدشویی فن کویل و فواید این روش برای حفظ عملکرد بهینه آنها خواهیم پرداخت.
فن کویل چیست؟
فن کویل چیست؟فن کویل (Fan Coil) یک دستگاه گرمایشی و سرمایشی است که به منظور تأمین تغییر دمای هوا در مکان‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیستم‌ها از طریق یک واحد داخلی که حاوی فن و چرخشی از لوله‌های خنک‌کننده یا گرم‌کننده تشکیل شده است و یک واحد خارجی که معمولاً شامل کمپرسور و لوله‌های فشار زیاد است، عمل می‌کنند.
از فن کویل‌ها به طور گسترده در سیستم‌های تهویه مطبوع ساختمان‌ها، هتل‌ها، بیمارستان‌ها، دفاتر و فضاهای دیگر استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها قابلیت تنظیم دما را به منظور تأمین راحتی حرارتی و سرمایشی در فصول مختلف سال فراهم می‌کنند. هوای گرم یا سرد توسط یک فن به داخل دستگاه کشیده شده و از طریق لوله‌ها به واحد داخلی منتقل می‌شود. در واحد داخلی، هوا از طریق لوله‌های خنک‌کننده یا گرم‌کننده عبور می‌کند و دمای آن تغییر می‌کند. سپس هوای تغییر یافته توسط فن به فضا ارسال می‌شود.
از مزایای فن کویل‌ها می‌توان به انعطاف‌پذیری در تنظیم دما، سیستم‌های کوچک‌تر و زیرسازی آسان‌تر در فضاهای مختلف، هزینه‌های بهره‌برداری کمتر نسبت به سیستم‌های مرکزی و عدم نیاز به فضای بزرگ برای نصب اشاره کرد.
رفع گرفتگی فن کویل
برای حل مشکلات مرتبط با گرفتگی فن کویل، می‌توان راه‌حل‌هایی مانند شستشو با آب تحت فشار یا استفاده از اسید را در نظر گرفت. اغلب افراد اشتباهاً فرض می‌کنند که وقتی دستگاه باد گرم می‌دهد، لازم است اسیدشویی شود. این نظر کاملاً غلط است، زیرا بیشترین مشکلات گرفتگی از شیلنگ‌های ورودی و خروجی دستگاه ناشی می‌شود. در این حالت، مناسب است از شیلنگ‌های با ابعاد و مشخصات مناسب‌تری استفاده کرد. همچنین، لایه نازک مسی در فن کویل به اندازه‌ای ضخیم نیست که از اسیدشویی مکرر آن استفاده کنیم.
یکی از موارد اصلی گرفتگی در فن کویل، گرفتگی در فین‌های کویل حرارتی است. برای رفع این مساله، بهتر است کویل را باز کرده و با استفاده از آب تحت فشار، این فین‌ها را شستشو دهیم تا از ذرات گرد و غبار پاک شوند. در صورتی که لوله‌ها گرفته باشند، از میله برنجی برای رفع انسداد استفاده می‌کنیم. همچنین، استفاده از ابزارهای تیز و نا مناسب می‌تواند به لوله‌های کویل آسیب برساند. از این‌رو، باید با دقت و احتیاط به انجام این کارها بپردازیم که برای اینکار بهتر است از متخصص اینکار کمک بگیریم.
شستشو و اسیدشویی فن کویل
گرفتگی و تجمع گرد و غبار، رسوبات معدنی و مواد آلی در لوله‌ها و بر روی سطوح فن کویل می‌تواند باعث محدودیت جریان هوا و کاهش کارایی دستگاه شود. شستشو و اسیدشویی فن کویل به منظور تمیز کردن و رفع رسوبات از اجزای دستگاه انجام می‌شود. در فرآیند شستشو، ابتدا با استفاده از محلول‌های مخصوص، گرد و غبار و رسوبات سطحی حذف می‌شوند. در مرحله اسیدشویی، محلول‌های اسیدی با ترکیبات خاص برای تخریب و رفع رسوبات مقاوم تر استفاده می‌شوند.
کارآمدترین روش برای اسیدشویی فن کویل و رفع گرفتگی آن
رسوبات معمولاً در اجزای مختلف دستگاه فن کویل از جمله لوله‌های اتصال، شیلنگ‌ها و کویل تجمع می‌یابند. مسیر جریان سیال در لوله‌های فن کویل به علت حضور املاح در سیال، به طور تدریجی به یک سطح سفت تبدیل می‌شود. این تغییر حالت باعث از بین بردن جریان سیال و تخریب فرآیند تبادل حرارت می‌شود.
از این‌رو، از انجام اسیدشویی فن کویل به منظور جلوگیری از بسته شدن کامل مسیر جریان سیال استفاده می‌شود. در این روش، معمولاً از اسیدهای سولفامیک یا هیدروکلریک بهره برده می‌شود، که در غلظت‌های مختلفی در دسترس هستند. انتخاب اسید مناسب با توجه به شدت و ضخامت رسوبات بسیار اهمیت دارد.
در جریان اسیدشویی، برای جلوگیری از ورود اسید به داخل لوله‌های کویل، لازم است ورودی و خروجی آب در دستگاه مسدود شوند. همچنین، استفاده از ابزارهای فوق‌العاده تیز و نا مناسب می‌تواند باعث آسیب‌رسانی به لوله‌های کویل شود.
علاوه بر این، در مواقعی که رسوبات مرتبط با کلسیم و منیزیم نباشند، باید از اسیدهای دیگری استفاده کرد تا از بین برود. چرا که در غیر این صورت، رسوبات ممکن است در لوله‌های کویل باقی بمانند. اسیدهای مورد استفاده باید دارای غلظت و کیفیت مناسبی باشند.
در صورت گرفتگی لوله‌ها، با استفاده از میله از جنس برنج، انسداد را می‌شکنیم. همچنین، استفاده از ابزارهای نامعمول و تیز به جز آسیب دیدن به لوله‌های کویل، نتایج مطلوبی نخواهد داشت.
فواید اسید شویی فن کویل
فواید اسید شویی فن کویلافزایش کارایی
از طریق اسیدشویی فن کویل ، رسوبات و تجمعات درون فن کویل حذف می شود و جریان هوا بهبود می‌یابد. این کار باعث افزایش کارایی گرمایش و سرمایش در فضاها می‌شود.
کاهش مصرف انرژی
فن کویل‌های تمیز توانایی مناسب‌تری در تبادل حرارت دارند. این موضوع باعث کاهش مصرف انرژی برای تأمین تغییر دما می‌شود.
افزایش عمر مفید فن کویل
حفظ عمر مفید و کارکرد بهتر فن کویل‌ها با از بین بردن عوامل آسیب‌زا و رسوبات تضمین می‌شود.
کیفیت هوا
شستشو و اسیدشویی باعث بهبود کیفیت هوای داخل فضا می‌شود، زیرا تجمع گرد و غبار و میکروب‌ها را کاهش می‌دهد.
نتیجه‌گیری
استفاده مداوم از فن کویل‌ها در سیستم‌های گرمایش و سرمایش مستلزم حفظ و نگهداری مناسب آنها است. شستشو و اسیدشویی منظم فن کویل‌ها از جمله روش‌هایی است که می‌تواند عمر مفید و کارایی این دستگاه‌ها را بهبود دهد. این روش علاوه بر کاهش مصرف انرژی و افزایش عمر دستگاه، به بهبود کیفیت هوا در فضاها نیز کمک می‌کند. در نتیجه، استفاده بهینه از شستشو و اسیدشویی فن کویل به تأمین فضای راحت، پاک و بهینه برای افراد در محیط‌های مختلف کمک می‌کند.
